Αρχαιολογικό πάρκο στο Δίον: Η ιστορία σμίγει αρμονικά με τη φύση

 

Ήμουν φοιτήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης όταν για πρώτη φορά επισκέφθηκα τον χώρο, στο πλαίσιο εκπαιδευτικής εκδρομής. Επέστρεψα μετά από χρόνια, με την ωριμότητα των ετών που μεσολάβησαν, για να θυμηθώ, να θαυμάσω και να απολαύσω όσα προσφέρει το μέρος αυτό: Μια βόλτα στη φύση ανάμεσα σε σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα. Το αρχαιολογικό πάρκο που εκτείνεται σε 2.000 στρέμματα θα σας φανερώσει μία αρχαία πόλη, ιερά, θέατρα, λουτρά.  Θα χρειαστείτε δύο ώρες για να περπατήσετε και να γνωρίσετε τον χώρο, που σίγουρα θα λατρέψουν τα παιδιά σας, αφού θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά και περίεργα έντομα, πουλιά και να παρατηρήσουν τη χλωρίδα της περιοχής. Τους καλοκαιρινούς μήνες ίσως είναι καλύτερο να αποφύγετε την επίσκεψη τις μεσημεριανές ώρες, γιατί ο ήλιος μπορεί να σας δυσκολέψει.

 

Oι πρώτες επίσημες ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν ακριβώς μετά την απελευθέρωση της Mακεδονίας από τους Tούρκους. Η ουσιαστικότερη, όμως, προσπάθεια ανάδειξης του πάρκου ξεκινά το 1973 από τον καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή. Η ιστοσελίδα του http://www.ancientdion.org  είναι οργανωμένη με αεροφωτογραφίες κι ένα βίντεο όπου ο Διευθυντής της Πανεπιστημιακής Ανασκαφής και Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ. κ.Παντερμαλής παρουσιάζει το ανασκαφικό έργο.

Το χειμερινό ωράριο λειτουργίας:

Από 1 Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου τον αρχαιολογικό χώρο μπορείτε να επισκέπτεστε  08.00-15.00. Το Αρχαιολογικό Μουσείο: Τρίτη-Κυριακή 08.30-15.00. Τη Δευτέρα είναι κλειστά.

Το θερινό ωράριο λειτουργίας:

Από 1 Απριλίου έως 31 Οκτωβρίου τον αρχαιολογικό χώρο μπορείτε να επισκέπτεστε 08.00-19.00. Το Αρχαιολογικό Μουσείο: Τρίτη-Κυριακή 08.00-15.00. Τη Δευτέρα είναι κλειστά.

 Το Δίον ήταν πολύ γνωστή περιοχή τα χρόνια της αρχαιότητας και με μεγάλη σπουδαιότητα, καθώς εδώ έρχονταν βασιλείς της Μακεδονίας για να κάνουν θυσίες στον Ολύμπιο Δία, να πανηγυρίσουν για νικηφόρα έκβαση πολέμου ή να δώσουν ιερό όρκο. Οι ιστορικοί λένε πως ο Φίλιππος γιόρτασε για τις μεγάλες νίκες του στο σημείο αυτό και ο Μέγας Αλέξανδρος θυσίασε στον Δία, λίγο πριν ξεκινήσει την εκστρατεία του στην Ασία.

Σταθείτε στα σημεία που βλέπετε ότι υπάρχουν οδηγίες και αφιερώστε λίγα λεπτά να διαβάσετε τι βλέπετε. Το ενδιαφέρον είναι ότι δίνονται πληροφορίες-όχι μόνο για τα ευρήματα-αλλά και για τα έντομα, τα πουλιά, τα φυτά που βλέπετε τριγύρω.

 Μπλε λιβελούλα

Ιερό Δήμητρος: Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα ιερά της θεάς στη βόρεια Ελλάδα. Στο ιερό υπήρχαν μονοθάλαμοι οίκοι για τη λατρεία άλλων θεοτήτων που σχετίζονταν με τη γονιμότητα, (Αφροδίτη, Βαυβώ, Κουροτρόφος). Είναι μια μεγάλη έκταση με πολλούς ναούς μπροστά από τους οποίους βρέθηκε σειρά βωμών, όπου γίνονταν οι θυσίες.

Ιερό Διός Υψίστου:  Μεγάλης έκτασης χώρος. Στα βόρεια του τεμένους υπήρχε ο μονόχωρος ναός του Διός Υψίστου, σημείο στο οποίο βρέθηκε το άγαλμα του θεού και ένας μαρμάρινος αετός. Μπροστά στον ναό βρίσκουμε τον βωμό, όπου θυσιάζονταν τα ζώα.

Ιερό Ίσιδος:   Ίσως από τα πιο εντυπωσιακά σημεία του αρχαιολογικού πάρκου. Μέχρι τον 2^ο αιώνα πάνω στις ιερές πηγές του Βαφύρα υπήρχε ιερό προς τιμήν της Αφροδίτης και της Αρτέμιδος, που τη λάτρευαν ως θεά του τοκετού. Τον 2^ο αιώνα π.Χ. τη θέση της Αρτέμιδος πήρε η θεά Ίσιδα, που είχε έρθει από την Αίγυπτο.

 

Ο τετράστυλος ναός στο μέσον ήταν αφιερωμένος στην Ίσιδα Λοχία, τη θεά που παραστεκόταν στις λεχώνες. Έχει πολύ ενδιαφέρον να σας μεταφέρω τις πληροφορίες του χώρου, ακριβώς όπως τις βλέπει ο επισκέπτης. Στον τοίχο της πρόσοψης ήταν στερεωμένο ένα ανάγλυφο που παρίστανε τη θεά με σκήπτρο στο χέρι. Στα μαρμάρινα σκαλοπάτια ήταν στημένες πλάκες με αποτυπώματα ποδιών από πιστούς.   Στα δεξιά βρίσκουμε τον ναΐσκο της Υπολυμπιδίας Αφροδίτης και μπροστά από το άγαλμα της Ίσιδας Τύχης ήταν η ιερή πηγή που ανάβλυζε μέσα στο κτίριο. Το γυναικείο άγαλμα που βρέθηκε, έγινε προς τιμήν της Ιουλίας Φρουγιανής Αλεξάνδρας, η οποία ήταν ευεργέτιδα του ναού.

Το πανηγύρι της Ίσιδας γινόταν κάθε άνοιξη και φθινόπωρο κι έξω από τον περίβολο μαζεύονταν χωρικοί, τεχνίτες και έμποροι που πουλούσαν ζώα και διάφορα άλλα προϊόντα.

Ρωμαϊκό θέατρο: Οι αρχαιολόγοι υπολογίζουν την κατασκευή του στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού, (2^ος αιώνας π.Χ).

Ελληνιστικό θέατρο:  Διέθετε μηχανολογικό και σκηνογραφικό εξοπλισμό για τις παραστάσεις που ανέβαιναν. Εδώ ανέβηκαν για πρώτη φορά οι «Βάκχες» του Ευριπίδη, (407 π.Χ.).

«Έπαυλη Διονύσου»: Πολυτελείς χώροι κατοικίας του δεύτερου μισού του 2^ου αιώνα π.Χ. Στο σημείο με τις ανασκαφές ανακαλύφθηκαν γλυπτά, τμήματα επίπλων κι ένα πολύ εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο.

———————————————————

Αναλυτικά οι επισκέψιμοι χώροι εκτός μουσείου:

• Ιερές πηγές- Ποταμός Βαφύρας
• Ιερό Δήμητρος
• Ιερό Διός Υψίστου
• Ιερό Ίσιδος
• Ιερό Ολυμπίου Διός
• Ρωμαϊκό θέατρο
• Θέρμες
• Ελληνιστικό θέατρο
• Ιερό Ασκληπιού
• Μεγάλες θέρμες
• Τείχος
• Κοιμητηριακή βασιλική- Ναός που κτίστηκε τις πρώτες δεκαετίες του 5^ου αιώνα π.Χ. Κάτω από τον ναό υπάρχουν τάφοι.
• Αγορά
• Επισκοπική βασιλική, (Ναός που καταστράφηκε από σεισμό στα τέλη του 4^ου αιώνα π.Χ. και στα ερείπιά του χτίστηκε άλλη βασιλική)
• Υδραγωγείο
• Διατείχισμα
• Κεντρικός Δρόμος
• «Οικία Αθηνάς»
• «Έπαυλη Διονύσου»
• Πραιτώριον, (ξενώνας)
• Τομέας Υδραύλεως
• Πολυγωνικό κτίριο
• Σεβαστείο, (ναός αφιερωμένος στην επίσημη λατρεία των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων)
• Οικία Ευβούλου, (το όνομα του ιδιοκτήτη βρέθηκε σε σφραγίσματα πάνω στους μολύβδινους αγωγούς νερού)
• Οικία Επιγένους, (Μία από τις πολυτελείς οικίες με ψηφιδωτά δάπεδα, κτιστούς αποχετευτικούς αγωγούς και δίκτυο παροχής νερού με μολύβδινο αγωγό-όπου υπάρχει το όνομα της οικογένειας)
• Οικία Ζωσά: Το όνομα του ιδιοκτήτη βρέθηκε σε επιγραφή ψηφιδωτού δαπέδου, («ΤΩ ΕΥΤΥΧΙ ΖΩΣΑ»).
• Οικία Λήδας- Στην οικία βρέθηκε γλυπτό της Λήδας με τον κύκνο κι έτσι της δόθηκε το συγκεκριμένο όνομα. Να θυμίσουμε ότι η Λήδα ήταν μυθική βασίλισσα της Σπάρτης, που ερωτεύτηκε ο Δίας. Με τη βοήθεια της Αφροδίτης την ξεγέλασε. Ο Δίας μεταμορφώθηκε σε κύκνο, η Αφροδίτη σε αετό που τον κυνηγούσε. Η Λήδα έτρεξε να τον σώσει, παίρνοντάς τον στην αγκαλιά της. Η μία εκδοχή του μύθου λέει ότι αργότερα γέννησε δύο αυγά. Από το ένα βγήκαν ο Πολυδεύκης και η Ελένη (τα παιδιά του Δία) κι από το άλλο ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα (τα παιδιά του Τυνδάρεω).
• Παλαιοχριστιανικό τείχος- Τα τελευταία τείχη του Δίου καταστράφηκαν τον 5^ο αιώνα π.Χ., μάλλον από σεισμό
• Κεντρική δεξαμενή- Η ύδρευση του Δίου γινόταν από την περιοχή του Αγίου Βασιλείου- στους πρόποδες του Ολύμπου
• Ανατολική Βεσπασιανή- (αποχωρητήρια)
• Ελληνιστικό και ρωμαϊκό τείχος
• Μακεδονικός τάφος

 

Αρχαιολογικό Μουσείο: Στο εσωτερικό του ο επισκέπτης μπορεί να δει ευρήματα που προέρχονται κυρίως από το Δίον αλλά και από τον Όλυμπο και άλλες περιοχές της Πιερίας:  αγάλματα, αναθηματικά και επιτύμβια μνημεία, αρχιτεκτονικά μέλη, νομίσματα και διάφορα αντικείμενα, τα οποία βρέθηκαν στα ιερά, στις μεγάλες θέρμες και τη νεκρόπολη του Δίου.

Ημέρες Ελευθέρας Εισόδου 6 Μαρτίου – Μνήμη Μελίνας Μερκούρη 18 Απριλίου – Διεθνής Ημέρα Μνημείων 18 Μαΐου – Διεθνής Ημέρα Μουσείων Tο τελευταίο Σαββατοκύριακο Σεπτεμβρίου κάθε έτους (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς) 28 Οκτωβρίου Κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα -από 1η Νοεμβρίου έως 31η Μαρτίου   Ημέρες Αργίας 1 Ιανουαρίου: Κλειστό Θεοφάνεια: 08:00-15:00 Καθαρά Δευτέρα: 08:00-15:00 25 Μαρτίου: 08:00-15:00 Μ.Παρασκευή: 12:00-17:00 Μ. Σάββατο: 08:00-15:00 1 Μαΐου: Κλειστό Κυριακή του Πάσχα: Κλειστό Δευτέρα του Πάσχα: 08:00-15:00 Αγίου Πνεύματος: 08:00-15:00 15 Αυγούστου: 08:00-15:00 28 Οκτωβρίου: 08:00-15:00 Χριστούγεννα, 25 Δεκεμβρίου: Κλειστό 26 Δεκεμβρίου: Κλειστό

———————————————–

Οι παραπάνω φωτογραφίες ανήκουν στη δημιουργό της σελίδας «Το Συναπάντημα» και απαγορεύεται η αναδημοσίευσή τους χωρίς την αναφορά πηγής προέλευσής τους.

The above photos are copyright protected by law and their reproduction without the permission of the creator of the webpage “to sinapantima” is prohibited.

————————————————-

Η ανάρτηση αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήνη της νονάς μου, που έφυγε πρόσφατα -πολύ πρόωρα- από τη ζωή και της άρεσαν πολύ τα ταξίδια…

————————————————

Διαβάστε επίσης:

Ζάκυνθος: Το «Φιόρο του Λεβάντε» που πρέπει να… μυρίσεις: http://www.sinapantima.gr/?p=8515

Βόλτα στους λόφους Φιλοπάππου-Νυμφών-Πνύκας: http://www.sinapantima.gr/?p=7098

Παιδικό πάρκο Πικιώνη: Μία παιδική χαρά-διατηρητέο μνημείο: http://www.sinapantima.gr/?p=7225

 

 

Ταξίδι