/ Uncategorized / Ray Bartkus: Ο εικαστικός καλλιτέχνης που μύησε τον κόσμο στην Τέχνη της αντανάκλασης

Ray Bartkus: Ο εικαστικός καλλιτέχνης που μύησε τον κόσμο στην Τέχνη της αντανάκλασης

mara on January 18, 2019 - 10:27 in Uncategorized, Συναντήσεις
5 (100%) 3 votes

Ο Ray Bartkus δεν είναι απλώς ένας ακόμα διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά που θαυμάζουμε σε μία προσωπικότητα που ξεχωρίζει: ευφυΐα, χιούμορ, ήθος, σεμνότητα και ταυτόχρονα είναι το ζωντανό παράδειγμα του τι μπορεί να πετύχει κάποιος με θέληση, δίψα για δουλειά, παίρνοντας το ρίσκο να κυνηγήσει το όνειρό του με άδεια χέρια. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λιθουανία. Το 1991 αποφάσισε να αλλάξει κεφάλαιο στη ζωή του, κάνοντας αυτό που τότε φάνταζε στα μάτια των περισσότερων ως παράτολμο: Έχοντας μόνο 200 δολάρια στην τσέπη, έφυγε με τη γυναίκα του και το 5χρονο παιδί του, αναζητώντας το δικό του μερίδιο τύχης στο “αμερικανικό όνειρο” κι εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Εκεί τον βρήκε σήμερα πια το Συναπάντημα– σχεδόν 28 χρόνια μετά- και συνομίλησε μαζί του για την πορεία του. Από το σχέδιό του σε χαρτονόμισμα της Λιθουανίας που κυκλοφορούσε μέχρι το 2015 ως τα έργα που τον καθιέρωσαν στην Αμερική και καθήλωσαν κοινό και κριτικούς σε γκαλερί της Νέας Υόρκης και τις απίστευτες ανάποδες τοιχογραφίες του, που αντανακλούν υπέροχα σχέδια σε νερά ποταμών, ο Bartkus έχει την ίδια φλόγα για δημιουργία, την ίδια γοητευτική ανασφάλεια του μεγάλου καλλιτέχνη και την ευγένεια του ιδανικού συνομιλητή…

Συναπάντημα: Δημιουργείτε διάφορα είδη Τέχνης: ψηφιακή, Τέχνη του δρόμου, εικονογράφηση, χαρακτική, κατασκευή αντικειμένων. Ποιες από αυτές τις δημιουργίες σας αισθάνεστε ότι προκαλούν περισσότερο ενδιαφέρον;

Ray Bartkus: Χα χα! Καμία από τις παραπάνω. Το πιο δημοφιλές κομμάτι μου είναι το χαρτονόμισμα των 50 Litas (περίπου 20-25 ευρώ) για την Τράπεζα της Λιθουανίας. Όλοι προσπαθούσαν να έχουν στο πορτοφόλι τους, όσο πιο πολλά από αυτά μπορούσαν. Κάθε φορά που πήγαινα στη Λιθουανία με πλησίαζε κόσμος στον δρόμο, σε εστιατόρια, σε μπαρ, ζητώντας να τους τα υπογράψω. Αυτό μου έδωσε μια ιδέα για το πώς είναι η ζωή ενός σταρ.  Έχει πλάκα για λίγες μέρες! Αλλά η δημοτικότητα συνοδεύεται από ένα βάρος. Έαν δημιουργήσεις ένα εργό, που γίνεται διάσημο, το κοινό απαιτεί από τον καλλιτέχνη όλο και περισσότερα ανάλογα έργα κι αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά εμπόδια στην εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Πάντα ένιωθα άβολα όταν, στην αρχή της καλλιτεχνικής μου πορείας, με περιέγραφαν ως καλλιτέχνη χαρακτικής και στη συνέχεια, όταν ξεκίνησα να εργάζομαι για τους New York Times και άλλες εκδόσεις με περιέγραφαν ως το άτομο που κάνει εικονογραφήσεις. Ή με περιέγραφαν ως το άτομο που κάνει τοιχογραφίες, λόγω των έργων που ζωγράφιζα σε τοίχους. Δεν νιώθω κάποια από αυτές τις περιγραφές σωστή. Με τη βοήθεια της τέχνης μου, έκανα ό,τι μπορούσα να αγωνιστώ ενάντια σε αυτές τις ταμπέλες. Είμαι χαρούμενος που πρόσφατα έχουν αρχίσει να με περιγράφουν ως εικαστικό καλλιτέχνη, που μου ταιριάζει πολύ.

Συναπάντημα: Στην Τέχνη υπάρχουν πολλές μορφές, πολλοί τρόποι έκφρασης και κάθε άτομο έχει τις δικές του προτιμήσεις. Για παράδειγμα η τέχνη του δρόμου γίνεται πιο εύκολα αντιληπτή από μεγάλο αριθμό ατόμων και ταυτόχρονα είναι πολύ εντυπωσιακή. Πώς προέκυψε η ιδέα σας να συνδυάσετε τη ζωγραφική με στοιχεία της φύσης, όπως τα ποτάμια;

Ray Bartkus: Η τέχνη του δρόμου είναι πολύ δημοκρατική τέχνη και γι’ αυτό είναι τόσο δημοφιλής. Δεν χρειάζεται να περάσεις από “άτομα που φυλάνε πύλες”, όπως κριτικούς, γκαλερίστες, επιμελητές, για να παρουσιάσεις το όραμά σου στο κοινό. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι μία ιδέα, έναν τοίχο, ένα δοχείο με χρώμα και λίγο θράσος. Είναι μία αποτελεσματική μορφή τέχνης. Η τέχνη του δρόμου μού προέκυψε σχεδόν τυχαία. Έκανα την πρώτη τοιχογραφία μου έξι χρόνια πριν, όταν ξεκινήσαμε το Malonny Art Festival. Εδώ και αρκετό καιρό έχω μελετήσει ζωγραφικές, σχέδια κι άλλα έργα δισδιάστατης τέχνης ως ένα κομμάτι της τρισδιάστατης πραγματικότητας που τα περιβάλλει. Το ίδιο κομμάτι, (και ιδιαίτερα ένα κομμάτι σύγχρονης τέχνης), που εκτίθεται σε διαφορετικό περιβάλλον, μπορεί να δημιουργήσει διαφορετικό αποτέλεσμα και προτείνει πολύ διαφορετικές ερμηνείες. Το γύρω περιβάλλον είναι πολύ σημαντικό για την τέχνη του δρόμου, επειδή πάντα γίνεται μέρος του έργου και συχνά μία συνειδητή επιλογή από την πλευρά του καλλιτέχνη.

Δεν μου ήρθε στο στούντιο η ιδέα της τοιχογραφίας που έχει αντανάκλαση στο νερό, αν και έχω δημιουργήσει κάποια κομμάτια στα οποία οι αντανακλάσεις σε καθρέφτες ή το γυαλί είναι σημαντικό κομμάτι της σύνθεσης. Η ιδέα του να χρησιμοποιήσω τον ποταμό ως “συνεργάτη” σε έργο μου, μου ήρθε καθώς αναζητούσα τοίχους για να ζωγραφίσω. O παλιός μύλος που στεκόταν δίπλα σε έναν ποταμό που κυλούσε ήρεμα, μου έδωσε αμέσως έμπνευση. Φαντάζομαι, ένας τρόπος να κάνεις μία τοιχογραφία είναι να σου έρθει μια ιδέα και μετά να ψάξεις για τους κατάλληλους τοίχους. Για μένα, μία πιο ενδιαφέρουσα προσέγγιση είναι να βλέπω τι έχουν οι ίδιοι οι τοίχοι να προτείνουν. Κατά τη γνώμη μου, κάθε καλλιτέχνης πρέπει να αναπτύξει δεξιότητες παρατήρησης, να βλέπει τον κόσμο αλλιώς κάθε μέρα. Ο κόσμος γύρω μας είναι πολύ πιο ενδιαφέρων από οποιαδήποτε ιδέα μπορεί να αναδυθεί από το μυαλό κάποιου.

 Oh, My Love- Klaipeda-Lithuania. To συγκεκριμένο έργο έχει δημιουργηθεί από χρωματισμένες παλάμες

Συναπάντημα: Η Τέχνη επίσης δεν έχει σύνορα. Παίρνετε μέρος και οργανώνετε διεθνείς συναντήσεις ζωγράφων και μουσικών. Ποιος είναι ο σκοπός τους: να γνωρίσετε κάποιους νέους καλλιτέχνες, να συζητήσετε για ένα σοβαρό θέμα κάθε φορά, το οποίο σας δίνει έμπνευση να δημιουργήσετε;

Ray Bartkus: Είχαμε αρκετούς στόχους, όταν ξεκινήσαμε το καλλιτεχνικό φεστιβάλ Malonny. O ένας ήταν να αξιοποιήσουμε την καλλιτεχνική και δημιουργική εμπειρία που συσσωρεύτηκε σε κοσμοπολίτικους κόμβους όπως η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, για να επωφεληθεί και να εμπλουτιστεί η ζωή μιας μικρής επαρχιακής πόλης. Ένας άλλος ήταν να φέρουμε ένα πολύ διαφορετικό, διεθνές, πολιτιστικό περιεχόμενο, το είδος που ευδοκιμεί σε μεγάλες πόλεις και να δούμε πώς θα αλληλεπιδράσει και θα προκαλέσει έναν ομοιογενή τοπικό πολιτισμό. Ο τρίτος ήταν να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα που θα επέτρεπε σε δημιουργικούς ανθρώπους με διαφορετικές αρχές από διαφορετικά περιβάλλοντα να συνεργαστούν, ή από την απόψη του να έχεις καλλιτέχνες από τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο να δουλεύουν με ντόπιους, διαλύοντας τα εμπόδια μεταξύ των διαφορετικών ειδών, στιλ κτλ. Με το να “ρίχνεις” κοντά δημιουργικούς ανθρώπους σε ένα μικρό μέρος, μπορεί να προκύψουν απροσδόκητα υπέροχα αποτελέσματα. Καλλιτέχνες της εννοιολογικής τέχνης να κάνουν τέχνη του δρόμου, ποπ τραγουδιστές να κάνουν avant-garde συνθέσεις, αστικοί σχεδιαστές να κάνουν ζωγραφική με τοπία: αυτή είναι η δική μου διασκέδαση!

Σ: Πόσο δύσκολο είναι να ζωγραφίσετε κάτι που θα έχει αντανάκλαση στο νερό και θα δώσει ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα; Πρέπει να μελετάτε για μέρες ένα μέρος, πριν αρχίσετε να ζωγραφίζετε;

R. B.: Αν έχω μια καλή ιδέα να δουλέψω, συνήθως δεν έχω πολλά προβλήματα στην εκτέλεση, είτε είναι ζωγραφιά, σχέδιο, ή τρισδιάστατο αντικείμενο. Συνήθως, όμως, κάνω πολλά προπαρασκευαστικά σχέδια και οπτικοποιήσεις στον υπολογιστή μου. Οι υπολογιστές βοηθούν πολύ!

Floating World 2015, Marijampole- Lithuania

Σ: Πόσο καιρό χρειάζεστε για να ολοκληρώσετε ένα τέτοιο έργο; 

R.B.: Το πιο κρίσιμο κομμάτι της επιτυχίας του φεστιβάλ του Malonny ήταν οι ντόπιοι εθελοντές, στην πλειοψηφία τους παιδιά του γυμνασίου χωρίς ιδιαίτερη καλλιτεχνική εκπαίδευση, αλλά χωρίς τη δική τους βοήθεια, θα ήταν αδύνατον να ολοκληρώσουμε τα έργα.  Πάντα έχουμε μόνο 5 μέρες για τις τοιχογραφίες από την αρχή ως την ολοκλήρωση και κάποιες είναι τεράστιες. Ο ενθουσιασμός και η αφοσίωση των εθελοντών ήταν η καλύτερη ανταμοιβή για κάθε καλλιτέχνη που έχει συμμετάσχει στο Malonny.

Σ:Ποια ήταν η πρώτη δημιουργία σας που σας συγκίνησε και σας έκανε να νιώσετε περήφανος;

R. B.: Πιθανώς κάθε καλλιτέχνης, όταν τελειώνει ένα έργο, νιώθει περήφανος για μια στιγμή. Και μετά, αρκετά συχνά, ύστερα από μερικές μέρες ή μερικά χρόνια έρχονται οι αμφιβολίες στην επιφάνεια: “ω, τι χάλια δουλειά έκανα, τι σκεφτόμουν”; Και τότε ξεκινά κάποιο καινούριο κομμάτι, προσπαθώντας να βελτιώσει αυτά τα στοιχεία που θεωρεί ελλείψεις του. Αυτή η διαδικασία πιθανότατα να διαρκεί για πάντα. Με κάθε προσπάθεια μαθαίνεις κάτι κι αν όλα πάνε καλά, γίνεσαι καλύτερος.

Σ: Μετακομίσατε στη Νέα Υόρκη, όπου οι καλλιτέχνες έχουν περισσότερες ευκαιρίες. Ήταν μία δύσκολη αλλαγή; Θα συμβουλεύατε τους νέους καλλιτέχνες να ακολουθήσουν το όνειρό τους εκεί;

R. B.:Ήρθα στη Νέα Υόρκη από τη Σοβιετική Λιθουανία το 1991 με τη γυναίκα μου και τον 5χρονο γιο μου και $200 στην τσέπη, οπότε ήταν σίγουρα μία δύσκολη αλλαγή για μια σειρά από λόγους. Ήταν επίσης απίστευτα συναρπαστικό και πολύ διδακτικό! Η Νέα Υόρκη είναι πολύ διαφορετική στις μέρες μας. Οι μόνες σταθερές είναι ότι είναι πάντα εξελισσόμενη, δυναμική και ποικίλη. Νομίζω πως για έναν νέο καλλιτέχνη το πιο σημαντικό πράγμα είναι να ακολουθήσει το όνειρό του, όπου κι αν αυτό τον οδηγήσει. Αν τον οδηγήσει στη Νέα Υόρκη, τότε εκεί πρέπει να πάει. Αν τον οδηγήσει στο πιο απομακρισμένο μέρος του πλανήτη, τότε εκεί. Διαφορετικά θα μετανιώνει για όλη του τη ζωή, που δεν ρίσκαρε, δεν δοκίμασε να κάνει αυτό που ήθελε. Το να ζεις στη Νέα Υόρκη, δεν σημαίνει ότι η τέχνη σου θα είναι καλή, αλλά ο άγριος ανταγωνισμός που υπάρχει ανάμεσα σε πολύ ταλαντούχους και δυναμικούς ανθρώπους μπορεί να ακονίσει τις δεξιότητές σου και να σε κάνει πιο δυνατό.

Love Crash 2011- Το συγκεκριμένο έργο δημιουργήθηκε από τμήματα αυτοκινήτου και πάνελ με φώτα

Σ: Σε ποια ηλικία αρχίσατε να ζωγραφίζετε; Έχετε ακόμα κάποιες από τις πρώτες ζωγραφιές σας; 

R. B.: Άρχισα να ενδιαφέρομαι ενεργά για τις εικαστικές τέχνες, όταν ήμουν περίπου 15-16 ετών. Φυσικά ζωγράφιζα στο νηπιαγωγείο, αλλά αυτό γινόταν επειδή μου έλεγαν να το κάνω, όπως σε όλους τους άλλους. Μόνο στον τελευταίο χρόνο του γυμνασίου ένιωσα απολύτως σίγουρος ότι ήθελα να γίνω καλλιτέχνης. Έτσι, με κάποιες δυσκολίες, πήγα στη Vilnius Art Academy να σπουδάσω χαρακτική. Εκείνη την περίοδο ήθελα μόνο να κάνω ασπρόμαυρα πράγματα, δεν με ενδιέφερε το χρώμα.

Αυτό είναι ένα από τα πρώτα σχέδια που επέλεξα να κάνω. Ελπίζω να αποτελέσει απόδειξη σε όλους τους επίδοξους καλλιτέχνες ότι μπορείς να ξεκινήσεις σε αυτό τον τομέα χωρίς ταλέντο, αλλά και πάλι να καταφέρεις κάτι: ένα φρικτό, αδιάφορο σχέδιο.

Σ: Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

R. B.:Πέρσι ασχολήθηκα με αρκετά έργα φωτισμού μεγάλης κλίμακας. Άναψα 100 δέντρα στο δάσος της Λιθουανίας και δημιούργησα μια άλλη φωτεινή κατασκευή, αποκαλούμενη Gardens, που εκτέθηκε στην Ουάσιγκτον, τη Φιλαδέλφεια, το Σικάγο και τη Νέα Υόρκη. Φέτος σχεδιάζω να μείνω σπίτι και να δουλέψω για μικρότερης έκτασης ζωγραφιές και σχέδια, που είχα εγκαταλείψει κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.

 (Bridges 2016- Harmony Park, Lithuania)

Αγαπημένη γωνιά του σπιτιού:

 Το μέρος όπου περνάω την περισσότερη ώρα: το στούντιό μου! Διαθέτει παράθυρο από το δάπεδο ως την οροφή, ύψους 10 μέτρων κι έναν πολυέλαιο που σχεδίασα για αυτό το σημείο. Ονόμασα τον πολυέλαιο “ανάποδο Empire State Building”. Βλέπετε άλλο ένα παράδειγμα του σχεδίου “το πάνω κάτω”.


Photo Credit: http://www.raybartkus.com


Διαβάστε επίσης:

Πλωτά αξιοθέατα: http://www.sinapantima.gr/?p=10524

Ζωγραφική σε γυάλινο μπουκάλι: http://www.sinapantima.gr/?p=10554

Διαστημόπλοιο που θα λειτουργεί με ατμό; : http://www.sinapantima.gr/?p=10616

Comments are disabled
Rate this article
5 (100%) 3 votes

Comments are closed.