Lyndsy Spence:Οι ηρωίδες που…επέλεξαν τη συγγραφέα των best sellers
Αυτό που μπορεί να πάθει κάποιος με την Lyndsy Spence είναι φιλία με την πρώτη επαφή. Δεν είναι μόνο η αμεσότητα και η ευγένεια που εισπράττεις από τη συνομιλία. Είναι ο τρόπος που απαντά στις ερωτήσεις και η ενδιαφέρουσα προσέγγιση στα θέματα των βιβλίων της και στη ζωή γενικότερα, ένας τρόπος που θα ζήλευαν πολλές συγγραφείς. Συγγραφέας, ιστορικός και σεναριογράφος, είναι η ιδρύτρια του The Mitford Society, μιας διαδικτυακής κοινότητας αφιερωμένης στα κορίτσια μιας γνωστής οικογένειας του Mitford. Έχει γράψει για BBC News, The Lady, Social and Personal, Daily Express, Daily Telegraph, Daily Mail, The Scotsman, I-Magazine, καθώς και για περιοδικά σε όλο τον κόσμο. Στα 35 της έχει ήδη γράψει 8 βιβλία και έχει καταφέρει να πάρει τον τίτλο της συγγραφέως των best sellers. Το βιβλίο της για τη Μαρία Κάλλας προκάλεσε παγκοσμίως τεράστιο ενδιαφέρον και σύντομα, όπως καταλαβαίνω, θα το δούμε να μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη. Περιμένω με ενδιαφέρον, όχι μόνο το βιβλίο για τη ζωή της Vivien Leigh που ετοιμάζει αυτή την περίοδο, αλλά και όσα θα μας προσφέρει συγγραφικά στο μέλλον.
Το να γράψεις τη βιογραφία ενός ατόμου που έχει πεθάνει πριν πολλά χρόνια είναι πολύ δύσκολο έργο. Πώς επιλέγεις αυτές τις προσωπικότητες;
Μπορεί να ακουστεί περίεργο, αλλά με ελκύουν οι νεκροί. Δεν το εννοώ με μια νοσηρή έννοια, αλλά έχω μεγάλη επίγνωση του παρελθόντος και των ανθρώπων που το διαμόρφωσαν. Ζω στην κομητεία Antrim, στη Βόρεια Ιρλανδία, και όταν βγαίνω από το σπίτι μου περπατάω ανάμεσα στα ερείπια αρχαίων κάστρων και παλιών ταφικών χώρων. Οι νεκροί έχουν αφήσει το στίγμα τους εδώ. Νομίζω ότι το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους που ζουν στην Ελλάδα, τους περιβάλλει η αρχαιότητα και πρέπει επίσης να ζουν σε έναν παράλληλο κόσμο. Νιώθω επίσης μια συγγένεια με τους προγόνους μου, που έχουν διαμορφώσει τη δουλειά μου κι έχουν εμπνεύσει τις επιλογές μου για θέματα. Αισθάνομαι συνδεδεμένη με όλες τις πλευρές της κληρονομιάς μου: για παράδειγμα, η καταγωγή της μητέρας της μητέρας μου είναι από την Αμερική, οι πρόγονοί της ήταν τόσο διαφορετικοί – κάποιοι ήταν Σεφαραδίτες Εβραίοι που εκδιώχθηκαν από την Ισπανία, μια από τις προ-προγιαγιάδες της ήταν Ινδή –Τσερόκι, κάποιοι ήταν πρωτοπόροι και εγκαταστάθηκαν στα εδάφη της Βιρτζίνια και του Τέξας. Η πλευρά του μπαμπά μου των καθαρών Ιρλανδών, των Κέλτων είναι από την αρχαία Ιρλανδία. Σκέφτομαι το θάρρος τους και τα ένστικτα επιβίωσής τους και νιώθω δέος. Όπως και με τα θέματά μου, δε με τραβούν αμέσως ήρωες ή μεγαλεία. Με ελκύουν οι αντιήρωες και οι περίπλοκες γυναίκες και, υποθέτω, οι γυναίκες που παρεξηγήθηκαν και υβρίστηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Ακόμη και η Μαρία Κάλλας κατά τη διάρκεια της ζωής της δοξάστηκε για το ταλέντο της, αλλά βασανίστηκε από τον Τύπο, την οικογένειά της, τον Ωνάση, τους συναδέλφους της και από εκείνους που δεν μπορούσαν να δουν τον μύθο. Είναι ενδιαφέρον να προσεγγίσουμε την πραγματική τους ζωή από μια ρεαλιστική οπτική. Ο συγχρονισμός είναι επίσης το παν, πιστεύω στον θεϊκό συγχρονισμό και στα γνωμικά και για να το παραφράσω: αυτό που κυνηγώ, επίσης κυνηγά εμένα. Υπάρχει μια πραγματική αίσθηση μαντείας και μαγείας όταν πρόκειται να καταλήξω σε ένα θέμα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω, αλλά δεν επιλέγω εγώ τα θέματά μου, αυτά με επιλέγουν. Μπορεί να εμφανιστεί ένα όνομα στο μυαλό μου ή να εμφανιστούν συγχρονισμοί από το πουθενά. Έτσι αποφασίζω, ακολουθώ τα σημάδια. Το απόφθεγμα της Hilary Mantel με καθοδηγεί: “Μου αρέσει να απλώνω το χέρι μου στους νεκρούς και να βλέπω ποιος θα το πάρει . . . Τίποτα δεν με αγγίζει τόσο βαθιά όσο τα ίχνη που έχουν αφήσει οι νεκροί. Eίναι μια πνευματική γοητεία αλλά και μια συναισθηματική έλξη”.
Πώς ξεκίνησες να γράφεις βιογραφίες; Ήταν ένα άτομο που αρχικά τράβηξε την προσοχή σου ή η ανάγκη σου να γράψεις ιστορίες σε έκανε να αναζητήσεις κάτι για το οποίο αξίζει να γράψεις;
Πάντα με ενδιέφερε να εξερευνήσω πραγματικές ζωές, ξεχασμένες ζωές στην αρχή. Αλλά φυσικά μια ξεχασμένη γυναίκα γίνεται σπάνια ένα πρώτο βιβλίο, επειδή οι εκδότες, τουλάχιστον πριν από μια δεκαετία, προσπερνούσαν αυτά τα θέματα. Πάντα με ενδιέφερε η Jean Viscountess Massereene που ζούσε στο Κάστρο του Antrim, κοντά στο σημείο όπου μεγάλωσα. Η κόρη της Jean, Diana Skeffington πέθανε νέα και είναι θαμμένη στους χώρους του Κάστρου Antrim, (τώρα ένα ερείπιο). Με ενδιέφερε η Νταϊάνα, αλλά δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα στο διαδίκτυο ή σε βιβλία για αυτήν. Ακόνισα τις ερευνητικές μου δεξιότητες αναζητώντας παλιές εφημερίδες και έγγραφα που σχετίζονται με τη ζωή της Jean και της Νταϊάνα και η έρευνά μου κράτησε χρόνια πριν αποκτήσω ένα πλήρες ιστορικό. Μου αρέσει να πιστεύω ότι η Jean και η Νταϊάνα τα ξεκίνησαν όλα κι εξακολουθώ να είμαι γοητευμένη από αυτές. Μου αρέσει επίσης να μοιράζομαι την έρευνά μου με άλλους, αυτό με παρακινεί να συνεχίσω. Το πρώτο μου βιβλίο ήταν το The Mitford Girls’ Guide to Life, ήταν μια βιογραφία για τις έξι αδερφές, αλλά ειπώθηκε με μοναδικό τρόπο. Αυτό έχει δώσει τον τόνο σε όλα τα βιβλία μου.
Έχεις πει: “Τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό λατρεύουν να παίρνουν έναν εξαιρετικά ταλαντούχο άνθρωπο, να τον χτίζουν μόνο για να τον γκρεμίσουν”. Είναι παρεξήγηση ή αλήθεια το ότι διάσημοι καλλιτέχνες και πλούσιες οικογένειες κρύβουν πολλά μυστικά, περίεργες κι ενδιαφέρουσες ιστορίες;
Νομίζω ότι έκρυβαν πολλά μυστικά γιατί υπήρχε ο φόβος ότι μπορεί να μη γίνουν κατανοητοί, ειδικά στο παρελθόν όταν οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ζήσουν μια συμβατική ζωή δημόσια. Πάρε για παράδειγμα τη Margaret, Δούκισσα του Argyll για την οποία έγραψα. Η Δούκισσα του Argyll καταστράφηκε από τον ζηλιάρη σύζυγό της, ο οποίος έκλεψε και εκμεταλλεύτηκε τις φωτογραφίες της πριν παντρευτούν. Της κατέστρεψε τη ζωή. Ήταν επίσης η Doris Delevingne, μια άλλη για την οποία έγραψα, η οποία σχετίστηκε με την υψηλή κοινωνία αλλά της γύρισαν την πλάτη και αυτοκτόνησε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Η Margaret Lockwood ήταν μια άλλη, ήταν η πιο διάσημη σταρ του κινηματογράφου της Βρετανίας κι έβαλε τέλος στη ζωή της απομονωμένη σε έναν προαστιακό δρόμο. Το τελευταίο μου θέμα, η Vivien Leigh, μπήκε σε ίδρυμα το 1953 και υπέφερε από μανιοκατάθλιψη, αλλά πάντα προσπαθούσε για το καλύτερο, ενώ την κυνηγούσε αυτή η τρομερή ασθένεια που ήταν παρεξηγημένη εκείνη την εποχή. Τα παράδοξα στοιχεία με γοητεύουν. Μπορεί να είναι βάναυσο να ρίχνεις φως στον μυστικό εαυτό τους, αλλά όπου υπάρχει αλήθεια υπάρχει ακεραιότητα. Ποτέ δεν θέλω να θεωρηθούν οι ζωές τους ως ένα σκάνδαλο, αλλά μάλλον θέλω να τις δούμε ως γυναίκες που ζούσαν θαρραλέα.
Με την πριγκίπισσα Άννα
Είναι εύκολη η πρόσβαση σε πολλά αρχεία για άτομα που έχουν πεθάνει πριν πολλά χρόνια; Ποιες είναι οι πηγές σου οι συγγενείς, αρχεία του κράτους;
Ναι, για τα περισσότερα από τα θέματά μου υπάρχουν αρχεία που είναι κυρίως προσβάσιμα και μπορεί κάποιος να ζητήσει να σαρωθούν και να του σταλούν. Με τη Μαρία Κάλλας οι αρχειοθετημένες επιστολές και άλλα χαρτιά της βρίσκονται σε πολλά αρχεία στην Αμερική και την Ελλάδα. Δεν υπάρχει μεγάλη πρόκληση γύρω από τα αρχειοθετημένα έγγραφά της, υποθέτω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βασίζονται σε πηγές ανοιχτές στο κοινό (Google, κατάλογοι δημοπρασιών, κουτσομπολιά) και δεν τους ενδιαφέρει να ψάξουν για τα αόρατα έγγραφα ή την αλήθεια. Για τη Mariga Guinness (πριγκίπισσα Marie Gabrielle von Urach), ένα άλλο θέμα βιβλίου μου, ο γιος της με βοήθησε απίστευτα και επίσης τα γράμματά της βρίσκονταν σε ένα κλειστό αρχείο στο οποίο μου δόθηκε άδεια να έχω πρόσβαση. Οι οικογένειες μπορεί να είναι χρήσιμες αν υποστηρίζουν το έργο σου, αλλά υπάρχουν πολλές πλευρές σε μια γυναίκα, επομένως είναι καλό να έχεις μια συνολική εικόνα, π.χ. προσωπικές ιστορίες αλλά και γράμματα, ημερολόγια και άλλα πράγματα.
Σε ορισμένα έγγραφα και επιστολές οι άνθρωποι μπορεί να τείνουν να αποκαλύπτουν την εκδοχή της δικής τους αλήθειας ή μερικές φορές μπορεί να περιλαμβάνουν εσφαλμένες πληροφορίες επίτηδες. Πόσο εύκολο είναι να επαληθεύσει κάποιος τι πραγματικά συνέβη πριν από τόσο καιρό;
Δεν μπορώ να μιλήσω για άλλους ανθρώπους, αλλά έχω μια αίσθηση του θέματός μου και συνήθως μπορώ να διακρίνω μεταξύ γεγονότος ή φαντασίας. Όσο για τη Μαρία Κάλλας, ο διάβολος ήταν στις λεπτομέρειες. Τα γράμματά της μπορεί να φαίνονταν αρκετά συνηθισμένα, αλλά όλες οι πληροφορίες ήταν στο βαθύτερο νόημα. Ήταν επίσης στυγνά ειλικρινής, οπότε αυτό βοήθησε. Το πρόβλημα με την Κάλλας είναι ότι ο λόγος της δεν ήταν αρκετός, ο κόσμος πάντα έψαχνε ένα σκάνδαλο για να την κάνει να φαίνεται μεγαλύτερη από τη ζωή. Αυτό ήταν απογοητευτικό για εκείνη, όταν ζούσε, και για μένα ως βιογράφο της. Οι γυναίκες, στην ονομαστική τους αξία, σπάνια γίνονται πιστευτές.
Πώς έγινες θαυμάστρια της Μαρίας Κάλλας και τι σου έκανε μεγάλη εντύπωση όταν ξεκίνησες να ερευνάς τη ζωή της;
Τη Μαρία Κάλλας την αγαπούσα από την αρχή της εφηβείας μου και μέχρι σήμερα αντιγράφω το eyeliner της! Μου έκανε εντύπωση γιατί αγαπούσα το παλιό Χόλιγουντ και όταν είδα την Κάλλας με την έντονη, μελαχρινή ομορφιά της με θάμπωσε πραγματικά. Η Κάλλας ήταν εντελώς μοναδική και μου άρεσε που δεν άλλαξε τα χαρακτηριστικά του προσώπου της για να ακολουθήσει ορισμένα πρότυπα ομορφιάς τη δεκαετία του 1950. Τα εξέχοντα χαρακτηριστικά της είναι τόσο κομψά και αγκάλιασαν το πόσο εντυπωσιακή ήταν και το ενίσχυσαν ακόμα περισσότερο. Αυτό μου έκανε εντύπωση ως νεαρό κορίτσι, η Κάλλας με έκανε να κοιτάξω την ατομική ομορφιά, σε αντίθεση με την τοξικότητα της προσπάθειας κάποιων να γίνουν κλώνοι. Εκτός όμως από τη φυσική εικόνα της Κάλλας, το ταλέντο της δεν μπορούσε να συγκριθεί και πάλι αγκάλιασε τη σκοτεινή χροιά της φωνής της και το δράμα που έφερε. Διάβασα ό,τι έφτανε στα χέρια μου, αλλά ένιωσα ότι η Μαρία, η γυναίκα, έλειπε. Αυτό με ενέπνευσε να επιλέξω την Κάλλας ως θέμα μου, έχοντας γράψει 6 βιβλία πριν από αυτήν. Ήμουν έτοιμη να εμβαθύνω στη ζωή της και δόξα τω Θεώ το έκανα! Η Κάλλας ήταν ένα τέτοιο δώρο, νιώθω πολύ προνομιούχος. Αλλά θα ήθελα επίσης να προσθέσω ότι δεν είναι η ταυτότητά μου. Τόσοι πολλοί χρησιμοποιούν τη Κάλλας ως πλατφόρμα για να ενισχύσουν τη δική τους διασημότητα. Είμαι η Lyndsy, είμαι μόνο το “δοχείο” και είμαι πολύ χαρούμενη που μένω μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Πού εμφανίζονται ηθικά ζητήματα; Έχεις διαβάσει ή ανακαλύψει κάτι που αποφάσισες να μην το γράψεις για να προστατέψεις μια φήμη ή πιστεύεις ότι αυτό που έχει συμβεί πρέπει πάντα να βγαίνει στην επιφάνεια;
Ναι απολύτως. Μου έχουν πει πράγματα off the record σχετικά με μερικες από τις ηρωίδες μου και τιμώ τις επιθυμίες των οικογενειών τους μη γράφοντας γι’ αυτά. Το να γνωρίζω είναι αρκετά καλό για μένα, καθώς παρέχει πλαίσιο. Έχω γίνει φίλη με τον εγγονό και την εγγονή της Jean Massereene και η εγγονή της, (η 14η Viscountess Massereene) μου είπε, “Αυτό δεν είναι για το βιβλίο αλλά . . . ” και ένιωσα τόσο προνομιούχος που με εμπιστεύτηκε. Ομοίως, βρήκα πράγματα σχετικά με την Κάλλας που αφορούσαν τον Ωνάση και απλώς αποφάσισα να μη γράψω γι’ αυτά ούτε να τα αποκαλύψω σε κάποιον – υπέφερε ήδη αρκετά. Μια διάσημη ταμπλόιντ εφημερίδα μου πρόσφερε πολλά χρήματα για να γράψω ανοησίες για τη Δούκισσα του Devonshire μετά τον θάνατό της πριν μερικά χρόνια και αρνήθηκα. Έχω ήθος. Ένα άλλο παράδειγμα αφορούσε την κόρη της Margaret Lockwood με την οποία έγινα στενή φίλη (μας άρεσε να συζητάμε για όλα τα φαντάσματα!) και βρισκόταν σε δίλημμα για την ιστορία της μητέρας της επειδή είχε υποσχεθεί στη μητέρα της να μην αποκαλύψει ποτέ ορισμένα μυστικά και της είπα, λοιπόν αν της υποσχέθηκες σε παρακαλώ μη μου τα πεις. Και δεν τα είπε και ήμουν χαρούμενη. Η εμπιστοσύνη είναι το παν. Ελπίζω, κατά κάποιο τρόπο, να με εμπιστεύονται και οι ηρωίδες των βιβλίων μου. Νομίζω ότι το κάνουν.
Θα μπορούσε ένας απόγονος ή ένας συγγενής να νιώσει προσβεβλημένος; Πώς μπορεί ένας συγγραφέας να είναι νομικά προστατευμένος;
Ναι απολύτως. Όταν ερευνούσα τη Mariga Guinness, ο γιος της ρώτησε αν μπορούσε να διαβάσει το κείμενό μου, όχι για να λογοκρίνει, αλλά για να διασφαλίσει ότι τα γεγονότα ήταν σωστά. Όπως ανέφερα παραπάνω, η κόρη της Margaret Lockwood συμμετείχε επίσης σε μεγάλο βαθμό στην εξουσιοδοτημένη βιογραφία μου, Margaret Lockwood: Queen of the Silver Screen. Υπάρχουν στιγμές που οι οικογένειες αρνούνται να εμπλακούν, όπως η οικογένεια της Δούκισσας του Argyll. Μια φορά, όταν ξεκινούσα, η Daphne Guinness, μου επιτέθηκε δημόσια για το βιβλίο μου για τη γιαγιά της, Diana Mitford – αργότερα ανακάλεσε τη δήλωσή της, καθώς δεν είχε διαβάσει το βιβλίο μου, αλλά κατάλαβα τη στάση της, καθώς προερχόταν από μια συναισθηματική θέση. Με τη Μαρία Κάλλας, η οικογένεια του Peter Mennin με πλησίασε μέσω του δικηγόρου της για να αντικρούσει ορισμένα πράγματα που είχε γράψει ο Τύπος και ήμουν ανοιχτή στα σχόλιά τους και η επαφή τελείωσε με καλές σχέσεις. Οι νεκροί δεν μπορούν να συκοφαντούν, αλλά πιστεύω ότι είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη τους ζωντανούς συγγενείς και να προστατεύσουμε την ιδιωτικότητά τους όσο το δυνατόν περισσότερο, και αυτό μπορεί να σημαίνει να μην μπαίνουμε σε λεπτομέρειες για τη ζωή τους και να τους αναφέρουμε μόνο όταν είναι απαραίτητο, π.χ. τη γέννησή τους, έναν γάμο.
Τι να περιμένουμε από τη βιογραφία της Vivien Leigh;
Μπορείτε να περιμένετε να μάθετε για τη Vivien Leigh από τη σκοπιά της καθώς πάλευε με την ψυχική ασθένεια και προσπαθούσε να περιηγηθεί στη ζωή σε έναν κόσμο που δε συγχωρεί. Πάντα ένιωθε ότι η ψυχική ασθένεια τής είχε κλέψει τα καλύτερα σημεία της προσωπικότητάς της και έτσι το βιβλίο μου θα επιτρέψει στη Vivien να βρει τον δρόμο της επιστροφής στο σπίτι.
Υπάρχει κάποιος που είναι μεγάλη πρόκληση για εσένα να τον γνωρίσεις και να γράψεις για αυτόν;
Με γοητεύει απόλυτα η Δαλιδά. Έδωσα ακόμη και το όνομά της στη γάτα μου.
Ποιος άλλος Έλληνας σου έχει τραβήξει την προσοχή;
Μπορώ να πω την Εκάτη;! Λατρεύω τις Ελληνίδες θεές, ιδιαίτερα από τον κάτω κόσμο. Τι σου είπα; Με ελκύουν οι περίπλοκες γυναίκες. Θαυμάζω τη Μελίνα Μερκούρη και την Ειρήνη Παπά, τόσο δυνατές ομορφιές σε συνδυασμό με εξυπνάδα. Τις τελευταίες μέρες παρακολουθώ τη Δωροθέα Μερκούρη στο Instagram και λατρεύω το στυλ της, τη μαγειρική της και την αγάπη της για τις γάτες! Εκτός από διάσημους ανθρώπους, με ελκύει επίσης η καλοσύνη που εισπράττω από απλούς Έλληνες που στήριξαν τη δουλειά μου για την Κάλλας. Οι Έλληνες μου θυμίζουν τους Ιρλανδούς, οπότε νιώθω συγγένεια μαζί τους.
Ποιο είναι το άτομο με την πιο ενδιαφέρουσα ζωή και για ποιο ήταν δύσκολο να γράψεις;
Χωρίς αμφιβολία η Μαρία Κάλλας, τόσα ψέματα έχουν ειπωθεί για εκείνη. Τόσοι πολλοί άνθρωποι την εκμεταλλεύονται για φήμη και προσπαθούν να διεκδικήσουν την ιδιοκτησία της. Ήταν μια μάχη και θα ήθελα να πω ότι την κέρδισα. Νιώθω προστατευτική με την Κάλλας, όχι ότι τη θέλω για μένα, αλλά θέλω να προστατεύσω τη ζωή της και τη γυναίκα πίσω από αυτό. Δυστυχώς η απληστία και τα ψέματα συνεχίζονται, πράγμα που με στεναχωρεί.
Επιλέγεις να γράφεις μόνο για γυναίκες. Σε έχει επηρεάσει κάποια από αυτές στον τρόπο σκέψης, ζωής ή ακόμα και στο ντύσιμο μετά το τέλος της βιογραφίας της;
Ναι, έτσι νομιζω. Επιλέγω να γράφω για γυναίκες γιατί μπορώ να σχετιστώ μόνο με το να είμαι γυναίκα. Δεν έχω ιδέα πώς είναι να είσαι άντρας! Οι γυναίκες για τις οποίες γράφω μου δίνουν δύναμη σε όλες τις πτυχές της ζωής μου. Τους είμαι πολύ ευγνώμων.
Ποιοι είναι οι μελλοντικοί σου στόχοι;
Το βιβλίο μου για την Κάλλας επιλέχθηκε από έναν βραβευμένο με Όσκαρ σκηνοθέτη που σχεδιάζει κάτι επικό και είμαι πολύ ενθουσιασμένη γι’ αυτό. Ελπίζω να τελειώσω το βιβλίο μου για τη Vivien Leigh και να ασχοληθώ λίγο περισσότερο με τον κόσμο του κινηματογράφου. Δουλεύω επίσης πάνω σε ένα ντοκιμαντέρ για τη Jean Massereene. Υποθέτω ότι οι μελλοντικοί μου στόχοι είναι να συνεχίσω να βρίσκω ενδιαφέρουσες γυναίκες για να γράφω. Σχεδιάζω και ένα ταξίδι στο Σάλεμ, ίσως γράψω για μια μάγισσα …
