Kürşat Ceylan: Ο δημιουργός του έξυπνου μπαστουνιού
Όταν η διαφορετικότητα δεν σε καθηλώνει, αλλά σε κάνει πιο δραστήριο κι ευρηματικό, τότε μπορείς να αλλάξεις τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. O Τούρκος Kürşat Ceylan ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία. Το ότι είναι εκ γενετής τυφλός δεν αποτέλεσε εμπόδιο στα όνειρά του. Το έξυπνο μπαστούνι WeWalk που δημιούργησε, δίνει τη δυνατότητα σε άτομα με προβλήματα όρασης να μπορούν να πάνε με ασφάλεια στον προορισμό τους, έχοντας φωνητική υπηρεσία και GPS, προειδοποιώντας τους για εμπόδια στον δρόμο. Σε κάποιες απαντήσεις στη διάρκεια της συνέντευξης που μου παραχώρησε, ένιωσα σαν μαθήτρια, που άκουγα με προσοχή τον σοφό δάσκαλο με την εμπειρία της ζωής. Και οι δικές του εμπειρίες υπήρξαν πολύτιμος βοηθός για τη μετέπειτα πορεία του, που ήταν γεμάτη από βραβεύσεις, αναγνώριση και θαυμασμό. Και σίγουρα όλοι αναμένουμε τη συνέχεια…
Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσατε μεγαλώνοντας και σας οδήγησε στη δημιουργία του έξυπνου μπαστουνιού;
Όλοι έχουμε όνειρα στη ζωή μας, πράγματα που θέλουμε να κάνουμε. Σε αυτόν τον δρόμο προς τα όνειρά μας, παραπονιόμαστε για το πόσο δύσκολα είναι τα όνειρα και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε; Ή ψάχνουμε να βρούμε τρόπους να τα πραγματοποιήσουμε; Εγώ επιλέγω το δεύτερο και το WeWaLK είναι το καλύτερο παράδειγμα για αυτό. Πριν έναν χρόνο πήγα στη Νέα Υόρκη να μιλήσω στα Ηνωμένα Έθνη. Καθώς πήγαινα στο ξενοδοχείο από το αεροδρόμιο, με μόνο δύο χέρια, προσπαθούσα την ίδια στιγμή να χρησιμοποιώ το μπαστούνι μου, να τραβάω την αποσκευή μου και να ψάχνω τη διεύθυνση στο GPS. Ήταν αναμενόμενο, καθώς έδινα αυτή τη μάχη, να πέσω σε έναν στύλο. Ενστικτωδώς κι έχοντας εμπειρία ετών, το χέρι μου πήγε στο κεφάλι και περιττό να πω ότι ήταν γεμάτο με αίμα. Δεν έχω πρόβλημα με τα σημάδια. Ξέρω ότι με κάνουν πιο όμορφο, αλλά δεν χρειάζομαι άλλα. Αυτά δεν ήταν μόνο δικά μου προβλήματα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπάρχουν 253 εκατομμύρια άτομα με προβλήματα όρασης.
Ποιο είναι το καλύτερο χαρακτηριστικό που έχει το έξυπνο μπαστούνι;
Το WeWaLK αυξάνει την ενεργό συμμετοχή των ατόμων με προβλήματα όρασης στην κοινωνική ζωή, μεταμορφώνοντας το απλό λευκο μπαστούνι που χρησιμοποιούσαν επί δεκαετίες σε τεχνολογικό επίτευγμα. Εντοπίζει τα απρόσμενα εμπόδια που βρίσκονται μπροστά μέχρι το ύψος του στήθους και προειδοποιεί τον κάτοχο του μπαστουνιού. Έχει φωνητική υπηρεσία με μικρόφωνο, ηχείο και υπηρεσία αφής. Μπορεί να συνδεθεί με smart phone και με αυτό τον τρόπο, ειδικά με την αυξανόμενη διαθεσιμότητα των έξυπνων λύσεων στις πόλεις, μπορεί να έχει επιπλέον υπηρεσίες με τη βοήθεια ενός λογισμικού. Αυτό το χαρακτηριστικό λατρεύω περισσότερο. Αν έχω ένα έξυπνο μπαστούνι σήμερα, σε έναν μήνα μπορώ να έχω μία ακόμα υπηρεσία, που θα κάνει τη ζωή μου ευκολότερη. Ένα παράδειγμα που δείχνει τις τρέχουσες ικανότητές του είναι το ότι άτομα με προβλήματα όρασης μπορούν να ακολουθούν τις οδηγίες του GPS. Επιπλέον το έξυπνο μπαστούνι έγινε δεκτό από το Good Program της Microsoft AI και θα συνεργαστούμε για να βρούμε λύσεις.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή της παιδικής σας ηλικίας; Πώς αντιδρούν τα μικρά παιδιά σε έναν διαφορετικό συμμαθητή;
Πήγα σε δημοτικό σχολείο για τυφλά παιδιά, επομένως δεν ήμουν διαφορετικός από τους άλλους. Στο γυμνάσιο είχα αποκλειστική διδασκαλία, όπως όλοι. Η διαδικασία μετάβασης από τη σχολή τυφλών στο γυμνάσιο ήταν δύσκολη για μένα. Έπρεπε να αναπτύξω κοινωνικές δεξιότητες, προκειμένου να χτίσω νέες σχέσεις με τους φίλους μου που έβλεπαν. Ευτυχώς τώρα όλα τα παιδιά με προβλήματα έχουν αποκλειστική εκπαίδευση από το δημοτικό και περνάνε από αυτή τη διαδικασία νωρίς στη ζωή τους.
Ποια μέρα θα περιγράφατε ως την καλύτερη της ζωής σας ως σήμερα;
Σίγουρα τη μέρα που γνώρισα τον μέντορά μου τον Sinan Yaman. Το ότι μπορώ να αλλάξω τις ζωές των ατόμων με προβλήματα όρασης σήμερα και κυρίως το ότι μπορώ να εμπνεύσω οικογένειες που έχουν παιδιά με αντίστοιχα προβλήματα, το οφείλω σε εκείνον. Πάντα πίστευε ότι είμαι ικανός για περισσότερα, ακόμα και σε περιόδους που δεν πίστευα στον εαυτό μου. Με εκπαίδευε και με προπονούσε για χρόνια λέγοντας ένα πράγμα: “Θα κάνεις κι εσύ το ίδιο σε άτομα με προβλήματα όρασης, όταν έρθει η ώρα”. Ευτυχώς μπορώ να επιστρέψω αυτό που εισέπραξα πλέον και θέλω να δώσω και περισσότερα.
Πριν μερικά χρόνια πήρα συνέντευξη από έναν τυφλό Βουλευτή και μου είπε το να είσαι εκ γενετής τυφλός ίσως να είναι πιο εύκολο, επειδή δεν έχεις εικόνα του πώς είναι η ζωή. Συμφωνείτε; Υπάρχει κάτι ή κάποιος που θα κάνατε τα πάντα για να μπορέσετε να δείτε;
Ίσως το να γενικεύουμε δεν βοηθά, αλλά σε ό,τι αφορά εμένα το ότι γεννήθηκα τυφλός με βοήθησε στην προσαρμογή. Για χάρη της ερώτησης αυτής, ας εξηγήσουμε την έλλειψη όρασης με μια αλληγορία. Μια μέρα έρχεται ξαφνικά ένα πουλί, προσγειώνεται στον ώμο σας και σας ρωτά “Υπάρχει κάποιο μέρος ή κάποιο άτομο στο οποίο θα θέλατε να πετάξετε;” Θα ήταν μάλλον παράξενο, έτσι δεν είναι; Εξάλλου κανείς μας δεν έχει φτερά, αλλά δεν κλαίμε κάθε μέρα επειδή δεν έχουμε φτερά , δεν κλαίμε κάθε μέρα επειδή δεν μπορούμε να πετάξουμε, δεν είμαστε καταθλιπτικοί σε όλη μας τη ζωή. Αν’ αυτού, προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να πετάξουμε, χωρίς να έχουμε φτερά. Επομένως δεν υπάρχει συναισθηματισμός στην απάντηση της ερώτησης αυτής, αλλά λογική. Για παράδειγμα θα ήθελα να έχω μία πιο ελεύθερη και και πιο άνετη εμπειρία κίνησης. Κι ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο φτιάξαμε το WeWALK.
Στην Ελλάδα συζητάμε συχνά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην καθημερινότητά τους. Για παράδειγμα κάποιοι παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους σε πεζοδρόμια και σε ράμπες. Πιστεύετε ότι γενικά είμαστε σωστά εκαπιδευμένοι στο να σεβόμαστε τις ζωές των άλλων;
Η κατάσταση είναι παρόμοια και στην Τουρκία. Νομίζω ότι εδώ υπάρχει ένας κύκλος: Όσο πιο πολλά άτομα με αναπηρία κυκλοφορούν στους δρόμους, τόσο πιο συνειδητοποιημένοι θα γίνουν οι άνθρωποι στον τρόπο συμπεριφοράς κι όσο πιο συνειδητοποιημένοι γίνουν οι άνθρωποι, τόσο πιο πολύ θα κυκλοφορούν στους δρόμους άτομα με αναπηρία. Γι’ αυτό το έξυπνο μπαστούνι δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό δημιούργημα. Είναι ένα κοινωνικό κίνημα, ώστε άτομα με προβλήματα όρασης να μπορούν να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή ολικά και ισότιμα. Από την άλλη μεριά, νομίζω ότι πόλεις που είναι σχεδιασμένες με ένα διεθνές πρότυπο προσβασιμότητας και με έναν πολιτισμό ζωής βασισμένο στον σεβασμό δεν είναι ιδανικές μόνο για τα άτομα με αναπηρία, αλλά και για τους υπόλοιπους πολίτες. Έτσι μια ράμπα που είναι σχεδιασμένη για αναπηρικό αμαξίδιο κάνει πιο εύκολη και τη ζωή του γονιού που έχει το καροτσάκι του μωρού. Ή ένα ίσιο και μαλακό πεζοδρόμιο κάνει πιο εύκολη και τη ζωή των γυναικών, όταν φοράνε ψηλά τακούνια…
Είστε ένας νέος και μορφωμένος άνθρωπος. Ποια είναι η πρόκληση για τα επόμενα χρόνια;
Ετοίμασα ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης για 1000 παιδιά με προβλήματα όρασης. Δούλεψα σε προγράμματα για τυφλούς, όπως η περιήγηση σε εσωτερικό χώρο, η ακουστική περιγραφή ταινιών, συμμετείχα ως ομιλητής για δύο συνεχόμενα χρόνια σε οργανώσεις των Ηνωμένων Εθνών. Βραβεύτηκα με το Edison Innovation Awardκαι με μεγάλη χαρά, μετά από όλα αυτά τα επιτεύγματα, λαμβάνω μέιλ από μητέρες παιδιών με προβλήματα όρασης από όλο τον κόσμο που μου λένε ότι τώρα ελπίζουν για το μέλλον των παιδιών τους, ότι μπορούν να δείξουν τις ικανότητές τους. Αυτά είναι μόνο κάποια παραδείγματα. Υπάρχουν 253 εκατομμύρια άτομα με αντίστοιχα προβλήματα με τις οικογένειές τους. Θέλω να ξεκινήσω μία αλλαγή για όλους αυτούς. Μπορούμε με το έξυπνο μπαστούνι να κάνουμε εκατομμύρια άτομα πιο χαρούμενα απ’ ό,τι ήταν χθες. Αυτή είναι μόνο η αρχή.
