Dr.Renske Lok: Η σχέση του φωτός της μέρας με τον ποιοτικό ύπνο
Όλο και περισσότερες έρευνες ασχολούνται με τη σύνδεση κάποιων ασθενειών με την έλλειψη ύπνου. Αν και ο μη ποιοτικός ύπνος μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες και να μην κάνει διακρίσεις, εντούτοις φαίνεται ότι οι γυναίκες παραπονιούνται πιο συχνά πως δεν ξεκουράζονται επαρκώς κατά τη διάρκεια της νύχτας. Από όσες μελέτες έχω διαβάσει κατά καιρούς, οι οποίες ενοχοποιούν την έκθεσή μας σε φως κατά τη διάρκεια της νύχτας, εκείνη που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση είναι η μελέτη που κάνει η μεταδιδάκτορας του τμήματος Ψυχιατρικής Renske Lok, η οποία συνδέει την έκθεσή μας σε φως κατά τη διάρκεια της ημέρας με τον ποιοτικό ύπνο. Η Renske Lok έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος των σπουδών της στο θέμα του ύπνου, καθώς μετά το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο του Groningen ακουλούθησε και μεταδιδακτορική υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Οι ενδιαφέρουσες έρευνες που κάνει, ο τρόπος που τις εξηγεί, το πλούσιο βιογραφικό της, οι βραβεύσεις της ήταν σίγουρα κάποιοι από τους λόγους που της ζήτησα την παρακάτω συνέντευξη και ο ορισμός που δίνει για την ψυχή μας είναι ένας από τους λόγους που πρέπει να τη διαβάσετε…
Όλοι καταλαβαίνουμε τη σημασία του ύπνου για την ψυχική και συναισθηματική υγεία. Ποιες είναι οι συνέπειες της στέρησης ύπνου στη σωματική υγεία; Ποια είναι η σχέση μεταξύ των προτύπων ύπνου και διαφόρων ασθενειών;
Η στέρηση ύπνου έχει αρνητικές επιπτώσεις σε σχεδόν κάθε πτυχή της σωματικής και ψυχικής υγείας. Συνδέεται με αυξημένη θνησιμότητα, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση και διάφορες διαταραχές στον μεταβολισμό, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου ΙΙ και της παχυσαρκίας. Συγκεκριμένα, δεν είναι μόνο η διάρκεια του ύπνου που επηρεάζει με αυτό τον τρόπο την υγεία. Η ποιότητα του ύπνου παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Η κακή ποιότητα ύπνου συσχετίζεται με δυσμενείς επιπτώσεις τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία, οδηγώντας σε χειρότερα συνολικά αποτελέσματα.
Ποια είναι τα αποτελέσματα της έρευνάς σας;
Η έκθεση στο φως είναι συχνά ένας παράγοντας που παραβλέπεται στις συζητήσεις για τον ύπνο και την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, η έρευνά μου, μαζί με άλλες, έχει δείξει ότι οι τύποι φωτός στους οποίους εκθέτουμε τον εαυτό μας κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορούν να επηρεάσουν το βάθος του ύπνου μας τη νύχτα. Για παράδειγμα, η βόλτα κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος και η έκθεση σε έντονο, πολύχρωμο φως έχει συνδεθεί με αυξημένο βαθύ ύπνο και μειωμένη εγρήγορση. Το αν αυτό μεταφράζεται σε βελτιωμένη συνολική ποιότητα ύπνου είναι ακόμα αβέβαιο, καθώς οι υποκειμενικές αξιολογήσεις ποιότητας ύπνου δεν αντικατοπτρίζουν αυτή την αλλαγή στο βάθος του ύπνου.
Υπάρχουν πολλές διαφορές με βάση το φύλο που συμβάλλουν σε προβλήματα και διαταραχές ύπνου. Για παράδειγμα, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αϋπνία, που χαρακτηρίζεται από δυσκολία να αποκοιμηθούν ή να παραμείνουν κοιμισμένες. Η αϋπνία συνδέεται στενά με τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή και τις αγχώδεις διαταραχές, οι οποίες είναι πιο διαδεδομένες στις γυναίκες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι οι γυναίκες είναι επίσης πιο πιθανό να συμβουλεύονται τους γιατρούς τους σχετικά με προβλήματα ύπνου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο αριθμό διαγνώσεων αϋπνίας μεταξύ τους.
Οι γυναίκες κοιμούνται ελαφρά και αν ναι, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μάλλον χρειάζονται περισσότερο ύπνο;
Είναι ενδιαφέρον ότι υπάρχει μια ασυμφωνία μεταξύ αυτού που μετράμε αντικειμενικά και αυτού που αναφέρουν οι γυναίκες σχετικά με τον ύπνο τους. Συνολικά, οι γυναίκες τείνουν να βαθμολογούν την ποιότητα του ύπνου τους χαμηλότερα και αναφέρουν ότι βιώνουν περισσότερες αφυπνίσεις και ελαφρύτερο ύπνο. Ωστόσο, αντικειμενικές μετρήσεις, όπως η πολυυπνογραφία (η οποία περιλαμβάνει ηλεκτρόδια προσαρτημένα στο τριχωτό της κεφαλής), αποκαλύπτουν ότι οι γυναίκες γενικά βιώνουν ελαφρώς πιο βαθύ ύπνο και ότι αυτός ο βαθύς ύπνος είναι συχνά πιο έντονος. Ο λόγος που οι γυναίκες μπορεί να χρειάζονται περισσότερο ύπνο από τους άνδρες δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητός, αλλά θα μπορούσε να συνδέεται με τη μειωμένη αντίληψή τους για την ποιότητα του ύπνου.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας;
Η καλύτερη προσέγγιση είναι να ακούμε το σώμα μας. Εάν νιώθετε την ανάγκη για περισσότερο ύπνο, είναι ωφέλιμο να ανταποκριθείτε ανάλογα. Για την αντιμετώπιση προβλημάτων ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αϋπνίας, είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις αρχές υγιεινής του ύπνου. Αυτό περιλαμβάνει τη διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου-αφύπνισης, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα, την καθιέρωση μιας ρουτίνας πριν τον ύπνο και τη μείωση της πνευματικής διέγερσης πριν από τον ύπνο. Επιπλέον, συνιστάται η μεγιστοποίηση της έκθεσης στο φυσικό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας και η ελαχιστοποίηση της έκθεσης στο φως τη νύχτα.
Έχετε βραβευτεί πολλές φορές για τις έρευνές σας. Ως επιστήμονας της ψυχιατρικής τι σημαίνουν για εσάς αυτά τα βραβεία; Είναι αναγνώριση της δουλειάς σας, κίνητρο για να συνεχίσετε; Ποιος είναι ο σκοπός ενός βραβείου;
Αυτά τα βραβεία έχουν σημαντική αξία για μένα καθώς αναγνωρίζουν τη δουλειά που κάνω. Λειτουργούν ως πηγή κινήτρων, ειδικά κατά τη διάρκεια δύσκολων ή αργών φάσεων της έρευνας. Επιπλέον, τα βραβεία έχουν πρακτική λειτουργία. η λήψη τους μπορεί να ενισχύσει τις πιθανότητές μου να αποκτήσω μελλοντικά βραβεία ή να εξασφαλίσω χρηματοδότηση. Και οι δύο πτυχές είναι απαραίτητες, καθώς η οικονομική υποστήριξη είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των ερευνητικών προσπαθειών μας.
Ποιο είναι το μέλλον της επιστήμης σας; Τι μένει ακόμη να ανακαλυφθεί;
Το μέλλον της έρευνάς μου επικεντρώνεται στην προώθηση των τρεχουσών οδών μου για να αποκτήσω μια βαθύτερη κατανόηση του πώς διαφορετικοί τύποι φωτός και συγκεκριμένες ώρες της ημέρας μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου τη νύχτα και να προάγουν την εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Επιπλέον, στοχεύω να διερευνήσω τον κρίσιμο ρόλο του ύπνου στη μακροπρόθεσμη υποστήριξη της ψυχικής και σωματικής υγείας. Φιλοδοξώ να επεκτείνω αυτήν την έρευνα για να εξετάσω τις συνέπειες του ύπνου στην υγεία μειονοτικών πληθυσμών.
Η ανάγνωση βιβλίων είναι σίγουρα ένας τρόπος να βοηθήσουμε τον εαυτό μας με πολλούς τρόπους. Τι γνώμη έχετε για τα βιβλία αυτοβοήθειας και ποιο βιβλίο θα προτείνατε σε κάθε αναγνώστη ώστε να βελτιώσει την ψυχική του υγεία είτε έχει πρόβλημα είτε όχι;
Νομίζω ότι τα βιβλία αυτοβοήθειας μπορούν να είναι χρήσιμα. Αν και δεν είμαι ειδικός στον τομέα της αυτοβοήθειας, υπάρχουν μερικά βιβλία σχετικά με τον ύπνο και τους κιρκάδιους ρυθμούς που μπορώ να προτείνω, όπως: το the inner clock (το εσωτερικό ρολόι) ή το Why we sleep (Γιατί κοιμόμαστε).
Η λέξη Psychiatry προέρχεται από την ελληνική λέξη ψυχή. Τι σημαίνει Ψυχή για εσάς;
Για μένα η ψυχή αντιπροσωπεύει τη συναισθηματική ουσία μέσα στο σώμα μας. Είναι μια επέκταση των συναισθημάτων μας, ενσωματώνοντας τις εμπειρίες, τις σκέψεις και τις αναμνήσεις μας. Η ψυχή χρησιμεύει ως ο πυρήνας της ταυτότητάς μας, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και αλληλεπιδρούμε με τους άλλους. Για μένα η ψυχή είναι το εγγενές μέρος μας που συνδέεται με την ανθρωπιά μας, οδηγώντας μας να αναζητήσουμε κατανόηση, συμπόνια και σκοπό στη ζωή μας.
Πηγή φωτογραφιών: Προσωπικό αρχείο Renske Lok
Many researches are focusing on the connection of some diseases with the lack of sleep. Although various factors could cause poor quality sleep to all genders, it seems that women are more likely to complain that they do not get enough rest during the night. Among all the studies I’ve read from time to time that implicate our exposure to light during the night, the one that struck me the most is the study by Psychiatry postdoctoral researcher Renske Lok, which links our exposure to light during the day with quality sleep. Renske Lok has devoted her studies to sleep, as after her PhD at the University of Groningen she also pursued a postdoctoral fellowship at Stanford University. Her interesting research, the way she explains it, her rich resume, her awards were definitely some of the reasons I asked her for the interview below, and the definition she gives of our soul is one of the reasons you should read it…
We all understand the importance of sleep for mental and emotional health. What are the consequences of sleep deprivation in physical health? Which is the association between sleep patterns and various diseases?
Sleep deprivation has detrimental effects on nearly every aspect of both physical and mental health. It is linked to increased mortality, cardiovascular disease, hypertension, and various metabolic disorders, including Type II diabetes and obesity. Notably, it’s not solely the duration of sleep that impacts these health outcomes; sleep quality also plays a significant role. Poor sleep quality is correlated with adverse effects on both physical and mental health, leading to worse overall outcomes.
You have studied-among others- the influence of light exposure on human sleep. What are the results of your research?
Light exposure is often an overlooked factor in discussions about sleep and human health. However, my research, along with others, has demonstrated that the types of light we expose ourselves to during the day can affect the depth of our sleep at night. For example, taking a walk during lunch and being exposed to bright, colorful light has been linked to increased deep sleep and reduced wakefulness. Whether this translates to improved overall sleep quality is still uncertain, as subjective sleep quality ratings did not reflect this change in sleep depth.
You have led a review which discovered that women are more likely to have sleep problems than men. Which factors affect our sleep?
There are numerous sex-based differences that contribute to sleep issues and disorders. For instance, women are more likely to experience insomnia, characterized by difficulty falling asleep or staying asleep. Insomnia is closely linked to major depressive disorder and anxiety disorders, both of which are more prevalent in women. However, it is important to consider that women are also more likely to consult their physicians about sleep complaints, which may result in a higher number of insomnia diagnoses among them.
Are women light sleepers and if yes is this the reason why they probably need more sleep?
Interestingly, there is a discrepancy between what we measure objectively and what women report regarding their sleep. Overall, women tend to rate their sleep quality lower and report experiencing more awakenings and lighter sleep. However, objective measurements, such as polysomnography (which involves electrodes attached to the scalp), reveal that women generally experience slightly more deep sleep, and that this deep sleep is often more intense. The reason women may require more sleep than men is still not fully understood, but it could be linked to their reduced perception of sleep quality.
What can we do to help ourselves?
The best approach is to listen to our bodies. If you feel the need for more sleep, it’s beneficial to respond accordingly. To address sleep issues, including insomnia, it’s important to follow sleep hygiene principles. This includes maintaining a consistent sleep-wake schedule, even on weekends, establishing a bedtime routine, and reducing mental stimulation before sleep. Additionally, maximizing exposure to natural light during the day and minimizing light exposure at night is advisable.
You have been awarded several times for your researches. As a scientist of psychiatry what do these awards man to you? Are they recognition of your work, motivation to keep up? What is the purpose of an award?
These awards hold significant value for me as they acknowledge the work I’m doing. They serve as a source of motivation, especially during challenging or slow phases of research. Additionally, awards have a practical function; receiving them can enhance my chances of obtaining future awards or securing funding. Both aspects are essential, as financial support is necessary to sustain our research efforts.
Which is the future of your science? What is yet to be discovered?
The future of my research focuses on advancing my current pathways to gain a deeper understanding of how different types of light and specific times of day can enhance sleep quality at night and promote alertness during the day. Additionally, I aim to explore the critical role of sleep in supporting long-term mental and physical health. I aspire to extend this research to examine the consequences of sleep for health in minority populations.
Reading books is certainly a way of helping ourselves in many ways. What do you think about psychology self-help books and which book would you recommend to every reader so as to improve his mental health either having a problem or not?
I think psychology self-help books can be useful. While I am not expert on the field of self-help, there are a couple of books with respect to sleep and circadian rhythms that I can recommend, including: the inner clock or Why we sleep
The word Psychiatry has its origin from the Greek word psychi, that means soul. What does the Soul mean to you?
To me, the soul represents the emotional essence within our bodies. It’s an extension of our emotions and feelings, embodying our experiences, thoughts, and memories. The soul serves as the core of our identity, influencing how we perceive the world and interact with others. To me, the soul is the intrinsic part of us that connects to our humanity, driving us to seek understanding, compassion, and purpose in our lives.
